ΑΝΑΤ. ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ | 4ο ΤΡΙΜΗΝΟ 2014

21/9 - 21/12

Το παρόν σημείωμα είναι περίληψη των κυριότερων γεγονότων το τελευταίο τρίμηνο, 4ο του 2014:

ΣΥΝΟΨΗ

Η Ανατ. Μεσόγειος αποτελεί την κυριότερη περιοχή έντασης μάλλον σήμερα στον πλανήτη. Στη διαχρονική έριδα μεταξύ Αράβων και Ισραηλινών που οδηγούν συχνά σε αιματοκυλίσματα, έχουν προστεθεί ο συριακός εμφύλιος πόλεμος και οι εξεγέρσεις Ισλαμιστών σε Μεσοποταμία και Σινά. Αυτές οι εξεγέρσεις αποτέλεσαν αφορμή για την επεμβαση Δυτικών χωρών, με πρώτες τις ΗΠΑ, για ακόμη μία φορά στην περιοχή.

ΑΙΓΥΠΤΟΣ

Η Αίγυπτος παρουσίασε ρωσικής κατασκευής α/α συστήματα BUK-M2 και Tor-M2. Τα α/α συστήματα μεγάλης εμβέλειας S-300VM δεν έχουν ακόμη παραδοθεί.

Το Αιγυπτιακό Ναυτικό ενδιαφέρεται να αποκτήσει δύο φρεγάτες FREMM του Γαλλικού Ναυτικού. Η απόκτηση των πλοίων, σύμφωνα με δημοσιεύματα, θα οδηγήσει σε μετατροπές όπως η αφαίρεση των κελιών Α70 του VLS SYLVER και η αντικατάστασή τους από A43 ή A50. Η Αίγυπτος επιθυμεί παραλαβή του πρώτου πλοίου στις αρχές του 2015.  

Η Αιγυπτιακή Αεροπορία επιθυμεί να αποκτήσει 23 - 26 μαχητικά Rafale. Εάν αυτό υλοποιηθεί, το κόστος θα φθάσει τα 3,6 δις $. Για την περίπτωση αναβάθμισης των Mirage 2000EM της Αιγυπτιακής Αεροπορίας, η γαλλική πλευρά είναι διατεθειμένη να προσφέρει ένα πρόγραμμα παρόμοιο με το ινδικό αλλά με το οποίο τα μαχητικά θα περιοριστούν σε αποστολές αεράμυνας, ώστε να συμπιεστεί το κόστος (900 εκατ. Ευρώ αναφέρουν διάφορες πηγές) - ο σπουδαιότερος ανασταλτικός παράγοντας υλοποίησης της αναβάθμισης. Μία τέτοια εφαρμογή προβλέπει τον εφοδιασμό των αεροσκαφών με πυραύλους MICA. 

Φωτογραφίες στο Διαδίκτυο αποδεικτύουν ό, τι η Αίγυπτος έχει παραχωρήσει μαχητικά αεροσκάφη MiG-21 και ελικόπτερα Mi-8 στη Λιβύη. Η Αίγυπτος παρέλαβε 10 επιθετικά ελικόπτερα AH-64D. 

ΙΣΡΑΗΛ

Για το έτος 2015 αύξηση 10% θα παρουσιάσει ο αμυντικός προϋπολογισμός του Ισραήλ, που θα ανέλθει στα 15,5 δις $.

Η ιστοσελίδα "Bulletin of Atomic Scientists" θεωρεί διογκωμένο το συνολικό αριθμό ατομικών όπλων που το Ισραήλ διατηρεί στο οπλοστάσιό του. Κατά αυτήν, ο αριθμός 80 λογίζεται ρεαλιστικός.

Οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν με 25,9 εκατ. $ υπόγεια κατασκευή στρατιωτικής εγκατάστασης στο Ισραήλ. Το έργο θα ολοκληρωθεί τον Απρίλιο του 2016. 

Στην ισραηλινή κορβέτα Eliat, σύμφωνα με φωτογραφίες, έχει εγκατασταθεί για πρώτη φορά το νέο ραντάρ τύπου AESA MF-STAR - το οποίο κατασκευάζει η ΙΑΙ. Το ραντάρ θα εγκατασταθεί στα υπόλοιπα δύο πλοία Sa'ar 5, όπως επίσης οι πύραυλοι επιφανείας-αέρος Barak-8. Η εμβέλειά του τελευταίου αγγίζει τα 70 km. Παράλληλα, εξετάζεται η επιλογή γερμανικής πρότασης για τη ναυπήγηση εώς τεσσάρων νέων κύριων μονάδων επιφανείας. Ανάλογα με την γερμανική οικονομική συνεισφορά στο πρόγραμμα, υποψηφιότητες θέτουν τα K-130, MEKO CSL και MEKO A-200. Μερικά από τα κριτήρια του Ισραηλινού Ναυτικού είναι η προηγμένη ανθυποβρυχιακή ικανότητα, ικανότητα αναχαίτισης υπερηχητικών αντιπλοϊκών πυραύλων και η ικανότητα AAW περιοχής. Στα πλαίσια του προγράμματος, η Γερμανία προσέφερε πακέτο έκπτωσης 115 εκατ. Ευρώ.

Μεταξύ της αρχικής συμφωνίας Lockheed Martin και Αμερικανικού Πενταγώνου για 43 F-35 LRIP-8 περιλαμβάνονται τα δύο πρώτα F-35I της Ισραηλινής Αεροπορίας. Οι παραδόσεις των πρώτων αεροσκαφών της συγκεκριμένης αμερικανικής παραγγελίας προγραμματίζεται να συμβεί το 2016. Από τη συμφωνία εκτιμήθηκε ό, τι το κόστος του F-35 καθορίστηκε σε 94, 8 εκατ. $ ανά αεροσκάφος χωρίς το κόστος του κινήτηρα. Επιπρόσθετα, υπήρξε χρηματοδότηση ύψους 220 εκατ. $ για τροποποιήσεις στην ισραηλινή έκδοση από τις υπόλοιπες εκδόσεις παραγωγής. Το ίδιο χρονικό διάστημα, εγκαινιάσθηκε η μονάδα παραγωγής πτερύγων του μαχητικού στην ΙΑΙ για λογαριασμό της Lockheed Martin. Παράλληλα, στις 30/11 εγκρίθηκε η απόκτηση επιπλέον 14 μαχητικών F-35Ι. Τα 14 αεροσκάφη θα προστεθούν στα 19 μαχητικά της αρχικής παραγγελίας. Σύμφωνα με αναφορές, τα 33 F-35Ι θα επιχειρούν από δύο μοίρες.

Η Ισραηλινή Αεροπορία έκανε γνωστή την ολοκλήρωση του προγράμματος αναβάθμισης "Barak 2020" σε τμήμα του στόλου μαχητικών F-16C/D. Το πρόγραμμα τερματίστηκε πριν την έναρξη των επιχειρήσεων στη Γάζα.  

Το Ισραήλ πρόκειται να δαπανήσει 5,9 δις $ για τη μεταφορά στρατιωτικών βάσεων στο νότο της χώρας. Η κίνηση αποσκοπεί στην αποσυμφόρηση του Τελ-Αβίβ και έχει ορίζοντα πενταετίας.

Το Ισραήλ παρήγγειλε 3.000 βελτιωμένες συλλογές JDAM αντί 82,6 εκατ. $. Στις συλλογές έχει βελτιωθεί η επίδοση ακρίβειας του όπλου. Το Ισραήλ έχει συνολικά παραγγείλει περισσότερες από 14.000 συλλογές JDAM σε τρεις συμβάσεις (700 & 10.350 οι προηγούμενες δύο). Το α/α σύστημα David Sling θα αναπτυχθεί σύντομα για δοκιμαστική χρήση.

Δύο μήνες μετά την έναρξη παραδόσεων των 30 εκπαιδευτικών αεροπλάνων M-346 Lavi, η Ισραηλινή Αεροπορία ανακοίνωσε την έναρξη λειτουργίας νέου εκπαιδευτικού κέντρου στην ΑΒ Hazerim. Τον Ιανουάριο θα ξεκινήσει η κατάρτιση των πρώτων μαθητών στο εκπαιδευτικό αεροσκάφος. 

ΛΙΒΑΝΟΣ

Ο Λίβανος διαπραγματεύεται με τη Ρωσία την προμήθεια οπλικών συστημάτων. Την χρηματοδότησή τους πρόκειται να αναλάβει η Σ. Αραβία. Παράλληλα, πρόκειται να αποκτήσει γαλλικές πυραυλακάτους, ενώ για ακόμη μία φορά η Γερμανία δεν ήρε την απαγόρευση πώλησης όπλων στη Βυρηττό. Έτσι, μετά την άρνηση μεταπώλησης βελγικών αρμάτων μάχης Leopard-1, το Βερολίνο απέτρεψε την εξαγωγή τροχοφόρων οχημάτων VAB Mk. III - αν και κατασκευάζονται από τη Γαλλία.

Επιπλέον, θα προμηθευτεί οπλικά συστήματα συνολικής αξίας 3 δις $ από τη Γαλλία. Η συμφωνία υπογράφθηκε στο Ριάντ (η Σ. Αραβία βάζει τα χρήματα) στις 8 Νοεμβρίου. Πιο συγκεκριμένα, θα αποκτηθούν θωρακισμένα οχήματα VC-90, αυτοκινούμενα πυροβόλα Caesar, αντιαεροπορικά συστήματα Mistral και πολυβόλα των 20mm, μεταφορικά ελικόπτερα Cougar και τρεις ΤΠΚ Combattante FS56. Σε μια άλλη περίπτωση, η Μεγάλη Βρετανία προχώρησε στη δωρεά στρατιωτικού υλικού αξίας 16 εκατ. $.

Ύστερα από τη συμφωνία για προμήθεια γαλλικών όπλων συνολικού κόστους τριών δισεκατομμυρίων $, ο Λίβανος ενδιαφέρεται για εξοπλισμένα ελικόπτερα (Gazelle / HOT) και αεροπλάνα (Super Tucano / Hellfire). Τα πρώτα όπλα της συμφωνίας δεν αναμένεται να παραδοθούν πριν από τους επόμενους δύο μήνες. Κατά το νέο έτος οι ΗΠΑ επιθυμούν να μεταβιβάσουν στο Λίβανο πυραύλους, πυρομαχικά, πυροβόλα, ελικόπτερα και αεροσκάφη.

ΣΥΡΙΑ

Συνεχίζονται αμείωτα οι συγκρούσεις στη Συρία, με τη συμμετοχή από τις 22 Σεπτεμβρίου νέων συμμετεχόντων. Οι ΗΠΑ, η Σ. Αραβία, τα ΗΑΕ, η Ιορδανία, το Μπαχρέιν και το Κατάρ πραγματοποιούν αεροπορικούς βομβαρδισμούς κατά της ISIS, που επέκτεινε τη δράση της στη Βόρεια Συρία κατά των Κούρδων. Οι μάχες μαίνονται στο Κόμπανι και το Χαλέπι, με τους Κούρδους μαχητές και τις κυβερνητικές δυνάμεις αντίστοιχα να κερδίζουν έδαφος. Οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται. Η Συριακή Αεροπορία επανεμφανίστηκε πλήττοντας θέσεις της ISIS. H ISIS ωστόσο δεν παρουσιάζεται να χάνει εδάφη. Το Ισραήλ πραγματοποίησε αεροπορική επιδρομή στη Δαμασκό για να οπλικά συστήματα ύποπτα για παράδοση στη Χεσμπολά. 

Στα κυριότερα περιστατικά του τελευταίου τριμήνου περιλαμβάνονται:

• Η ISIS διαθέτει α/α πυραύλους MANPADS, ενώ ισχυρίζεται ότι διατηρεί πολεμικά αεροσκάφη

• Η Συρία ενημέρωσε τον ΟΗΕ για την ύπαρξη τεσσάρων νέων εγκαταστάσεων που δεν περιλαμβάνονταν στην περσινή αναφορά με θέμα τα χημικά όπλα

• Αποκαλύφθηκε ό, τι η ISIS έκανε χρήση χημικών τον Ιούλιο του 2014 εναντίον Κούρδων 

• Βομβαρδιστικό Su-24 της Συριακής Αεροπορίας καταρρίφθηκε από ισραηλινή συστοιχία Patriot 

• Η Συρία χρησιμοποιεί οχήματα διάσπασης ναρκοπεδίων UR-77. Τα οχήματα χρησιμοποιούνται για την εξουδετέρωση αντικαθεστωτικών σε αστικό περιβάλλον ισοπεδώνοντας κτήρια 

• Στις 5/10 αντάρτες του FSA κατέλαβαν ρωσικό σταθμό SIGINT, από το εσωτερικό του οποίου διαπιστώθηκαν στοιχεία για τη δομή του ρωσικού δικτύου SIGINT της Μέσης Ανατολής.

• Οι αμερικανικοί βομβαρδισμοί έναντι της ISIS στη Σύρια έχουν προκαλέσει το θάνατο 500 Ισλαμιστών κατά τον πρώτο τους μήνα. 

• Στο θέατρο επιχειρήσεων στην πόλη Κομπάνι εισήλθαν 50 ως 200 αντικαθεστωτικοί μαχητές αλλά και 150 Κούρδοι από το Ιράκ. Βρετανικά δημοσιεύματα κάνουν λόγο για συμμετοχή μελών της SAS για την καθοδήγηση των συμμαχικών επιδρομών στην ερειπωμένη πόλη. Οι Βρετανοί στρατιώτες βρίσκονται στην τουρκοσυριακή μεθόριο. 

• Η Τουρκία ανέλαβε την εκπαίδευση 2.000 "μετριοπαθών" Σύριων αντικαθεστωτικών μαχητών. 

• Προτεραιότητα για τις ΗΠΑ παραμένει η ανακοπή της δυναμικής της ISIS στο Ιράκ και οι επιχειρήσεις στη Συρία επιδιώκουν το συγκεκριμένο σκοπό. 

• Μόλις 56 από τις 393 επιδρομές στη Συρία έγιναν μέχρι τις 13 Νοεμβρίου από συμμαχικές χώρες των ΗΠΑ. Οι υπόλοιπες πραγματοποιήθηκαν από τις δεύτερες.

• Η ISIS έχει ανακαταλάβει τις πλουτοπαραγωγικές πηγές στο Shaer και απέκτησε λάφυρα από τις επιχειρήσεις.

Παράρτημα: Αίγυπτος κατά Ισλαμιστών

Η Αίγυπτος αντιμετωπίζει τους τελευταίους μήνες προβλήματα ασφάλειας στο Σινά αλλά και την Κυρηναϊκή λόγω της ανόδου των Ισλαμιστών. Επίθεση αυτοκτονίας στη Χερσόνησο του Σινά, που έγινε με παγιδευμένο όχημα σε στρατιωτική εγκατάσταση στις 24/10, στοίχισε τη ζωή σε 26 στρατιώτες του Αιγυπτιακού Στρατού. Ακολούθησε το Νοέμβριο επίθεση κατά του Ναυτικού. Σε βίντεο που δημοσιεύθηκε στις 14/11 εμφανίζονται Ισλαμιστές μαχητές της ISIS σε στρατιωτική βάση στο Σινά να έχουν καταλάβει οχήματα M-60, M-113 και YPR-765 του Αιγυπτιακού Στρατού. Τέλος, την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου ανακοινώθηκε η διενέργεια αεροπορικών βομβαρδισμών στην περιοχή της Βεγγάζης από μαχητικά της Αιγυπτιακής Αεροπορίας.