ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ | ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΛΟΓΟΣ ΠΟΥ Η ΕΛΛΑΔΑ ΔΕΝ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕ ΣΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΩΝ M-1A1;

"Το κόστος αγοράς και κτήσης" θεωρείται ο σημαντικότερος λόγος που η Ελλάδα δεν προχώρησε στην άμεση απόκτηση των αρμάτων μάχης M-1A1, στο πλαίσιο ψηφοφορίας που φιλοξενήθηκε στο ΙΔΒΑΜ. Ακολούθησε "Η πολιτική αναποφασιστικότητα". Οι υπόλοιπες δύο επιλογές δεν έλαβαν επιλογή.

Η ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ

1. Πραγματοποιήθηκε για περίπου τρεις μήνες, με αφετηρία τις ημέρες που ακολούθησαν την πρώτη ανάρτηση του ιστοτόπου.
2. Ψήφισαν 3

Τα αποτελέσματα δεν μπορεί φυσικά να θεωρηθούν πως οδηγούν σε ασφαλή συμπεράσματα, ωστόσο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αφορμή για την αναδρομή στη συγκεκριμένη πτυχή του θέματος.

Μ-1Α1 & ΕΛΛΑΔΑ

Μετά την κρίση των Ιμίων, οι ΕΕΔ προώθησαν την υλοποίηση 15ετούς εξοπλιστικού προγράμματος εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των επιχειρησιακών ικανοτήτων χωρισμένου σε τρία ΕΜΠΑΕ. Στην πρώτη φάση, το ΕΜΠΑΕ 1996 - 2000, η απόκτηση του Νέου Άρματος Μάχης υπήρξε η κορυφαία προτεραιότητα του ΕΣ, αλλά και το κυριότερο πρόγραμμα των ΕΕΔ με κριτήριο το προϋπολογισμένο κόστος.
Η απαίτηση αφορούσε την αγορά αρμάτων μάχης γ' γενιάς. Έως τότε ο ΕΣ διέθετε στο σύνολό του άρματα μάχης β' γενιάς αμερικανικής (M-48, M-60) και γερμανικής (Leopard 1) προέλευσης. Στο διαγωνισμό που ακολούθησε πήραν μέρος οι εταιρίες General Dynamics, Giat, Krauss Maffei, Malishev, Vickers προσφέροντας τα άρματα μάχης M-1A2, Tropical Leclerc, Leopard 2A5, T-80U και Challenger 2E αντίστοιχα. Η Omskii Zavod συμμετείχε, τέλος, με το T-84. Στόχος του ΕΣ ήταν η απόκτηση 6 ΕΜΑ (246 άρματα μάχης) σε πρώτη φάση, με option για άλλα 250 του ίδιου τύπου. Αργότερα όμως η συγκεκριμένη απαίτηση περικόπηκε σε μόλις 170. Στη βέλτιστη και τελική τους προσφορά (BAFO) οι εταιρίες συμπεριέλαβαν μαζί με τα άρματα μάχης νέας κατασκευής και ενδιάμεσης απαίτησης με παραχώρηση ποσότητας μεταχειρισμένων, με τη General Dynamics να προσφέρει για την κάλυψη της δεύτερης απαίτησης 82 άρματα M-1A1 του Αμερικανικού Στρατού. Αν και στο πρόγραμμα επικράτησε η Krauss Maffei και η βελτιωμένη προσφορά Leopard 2A6Hel & Leopard 2A4, η αμερικανική προσφορά υπήρξε η πρώτη σύνδεση του M-1A1 με τον ΕΣ.
Στα χρόνια που ακολούθησαν η ελληνική πλευρά αδιαφόρησε ή δεν ενδιαφέρθηκε να εμπλουτίσει τη δύναμη των Leopard 2 με επιπλέον του ιδίου τύπου. Έτσι, όσα Leopard 2 κρίθηκαν "πλεονασματικά" από τις χώρες-χρήστες κατέληξαν σε άλλους στρατούς, με αποκορύφωμα την απόκτηση 354 Leopard 2A4 από τον Τουρκικό Στρατό. 

"Το κόστος αγοράς και κτήσης" υπήρξε σημαντικός παράγοντας στην υπόθεση των 400 M-1A1 - (c) Σώμα Πεζοναυτών

Φθάνουμε το 2010, με την χώρα σε δεινή δημοσιονομική κατάσταση, όταν ο ΕΣ προκρίνει την απόκτηση υπό καθεστώς δωρεάν παραχώρησης 400 μεταχειρισμένων αρμάτων μάχης M-1A1  από τις ΗΠΑ. Με τα "νέα" άρματα σκόπευε να αποσύρει ισάριθμα παλαιότερα M-48A5 MOLF και να διατηρήσει στον ηπειρωτικό χώρο δύναμη 753 αρμάτων μάχης με πυρόβόλο 120mm, αποτρεπτική απέναντι στην απειλή. Παρόλα αυτά, κατά τη διάρκεια Κοινοβουλευτικού Ελέγχου, ο ΥΕΘΑ Π. Παναγιωτόπουλος ανέφερε ως κόστος απόκτησης και χρήσης σε ορίζοντα 10ετίας τα 1,5 δις €, οδηγώντας τον ΕΣ σε αναδίπλωση αποδοχής ποσότητας 90 έως 170 M-1A1. Τελικά επιλέχθηκε η αίτηση αποδοχής 90 βελτιωμένων M-1A1, για να συγκροτηθεί βραχυπρόθεσμα δύναμη 443 αρμάτων μάχης. Ωστόσο, βάσει πρόσφατου δημοσιεύματος της εφημερίδας "Η Καθημερινή" (12.10.2014) όπου ο Α/ΓΕΕΘΑ φέρεται να λέει πως η προμήθεια θα στοιχίσει 1,9 δις € (σημ. ΙΔΒΑΜ: λογικά αναφερόμενος σε 400 M-1A1), άγνωστη παραμένει η αποδοχή ακόμη και αυτής της ποσότητας.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Αιτήματα & Κόστη

Για το θέμα του κόστους απόκτησης και λειτουργίας των 400 M-1A1 έχουν αναφερθεί αρκετά δημοσιεύματα στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο αλλά και τα Νέα Μέσα τα τελευταία χρόνια. Ιδιαίτερα μιας και αυτά αποτέλεσαν το μεγαλύτερο εξοπλιστικό εγχείρημα της περιόδου 2010 - 2014. Παραμένοντας αποκλειστικά στο οικονομικό σκέλος, ενδιαφέρον παρουσίασε ανάλυση του "Ινστιτούτου Αναλύσεων Ασφάλειας & Άμυνας" (ΙΑΑΑ - ISDA) για την ιστοσελίδα "defence-point.gr" (29.07.2014) όπου τονίζεται ότι οι ΗΠΑ ζήτησαν για τα 400 αμερικανικά άρματα μάχης 1,473 δις €. Το ποσό συμπεριλάμβανε την πώληση, την υποστήριξη, την κατάρτιση προσωπικού και πυρομαχικά. Στο δεύτερο αίτημα για 90 βελτιωμένα M-1A1 και λοιπό εξοπλισμό / υπηρεσίες, οι ΗΠΑ ζήτησαν 417 εκατ. €.